Sinaasappels met lycopeen

Lycopeen is de rode kleurstof die tomaten en andere rode vruchten hun rode velletje geeft. Het is een carotenoïde en is dus familie van de oranje kleurstof in wortel. De naam lycopeen is afkomstig van de wetenschappelijke naam voor tomaat: Lycopersicon esculentum.

Algemeen wordt aangenomen dat lycopeen gezond is voor lijf en leden.

Wetenschappelijk onderzoek heeft intussen aangetoond dat de effecten van lycopeen op hart- vaatziekten nog wat onzeker zijn, maar dat het zeker positieve effecten heeft op arteriosclerose, vermindering van bloedlipiden, waarvan cholesterol de bekendste is, en op een verhoogde bloeddruk[1].

Natuurlijk komt lycopeen, behalve in tomaat, ook in andere planten voor. Eén van de onverwachte fruitsoorten, waarin lycopeen nu voorkomt, is de sinaasappel. De Cara Cara ook wel California Rojo, Red Navel of rosé sinaasappel genoemd is vermoedelijk een natuurlijke mutatie van de standaard navelsinaasappel die in 1976 in Valencia (Venezuela) werd ontdekt. De benaming California rojo is dus een beetje een Amerikaanse marketingtruc, want deze sinaasappel komt oorspronkelijk helemaal niet uit de Verenigde Staten. Laten wij hem dus maar de Red Navel gaan noemen.

Het vreemde van de Red Navel is dat hij slechts aan één enkele tak van een normale navelsinaasappelboom groeide. Als een deel van een plant dat morfologische verschillen vertoont met de rest van de plant noemt men dat een lusus of botanical sport. Omdat men ook niet kon vaststellen of de Red Navel misschien een bastaard was met een andere sinaasappelsoort, denkt men dat dit een spontane natuurlijke mutatie is geweest.

Deze middelgrote navelsinaasappel is pitloos, zoet en zuurarm. In tegenstelling tot echte bloedsinaasappels, waar de pigmentatie voornamelijk wordt veroorzaakt door anthocyanen, wordt de pigmentatie van Red Navel-sinaasappels veroorzaakt door carotenoïden, zoals lycopeen[2]. De aanwezigheid van lycopeen (3,9 ± 1,1 ppm) en een relatief hoog percentage β-caroteen zorgden voor duidelijke verschillen in het pigmentprofiel van deze rode navelsinaasappel, vergeleken met het profiel van de standaard navelsinaasappel. De kleur van het rode navel was veel dieper oranje dan die van het navelsinaasappel.

[1] Przybylska, Tokarczyk: Lycopene in the Prevention of Cardiovascular Diseases in International Journal of Molecular Science – 2022
[2] Lee: Characterization of Carotenoids in Juice of Red Navel Orange (Cara Cara) in Journal of Agricultural and Food Chemistry - 2001