De Australische Paradox verklaard

De Australische paradox is de observatie dat in Australië een dalende trend te zien is in de consumptie van suiker, terwijl de niveaus van obesitas juist toenemen.

De paradox verwijst naar het feit dat een hoge suikerconsumptie vaak wordt gezien als een consumptiepatroon dat een behoorlijke bijdrage levert aan de stijgende obesitascijfers.

De term Australische Paradox werd voor het eerst gebruikt in een studie uit 2011[1][2]. Het doel van dit onderzoek was om de trends in obesitas en suikerconsumptie in Australië over de laatste 30 jaar te analyseren en om deze trends te vergelijken met die in Groot-Brittannië en de Verenigde Staten.

Gegevens over de suikerconsumptie voor de jaren 1980-2003 in Australië, het UK en de US kregen de onderzoekers van de FAO, de Voedsel- en Landbouworganisatie van de UN. In Australië, het UK en de VS daalde de consumptie van geraffineerde suiker per hoofd van de bevolking met respectievelijk 23%, 10% en 20% in de jaren 1980 tot 2003. De prevalentie van obesitas is sinds 1980 echter verdrievoudigd onder Australiërs. Bijna tweederde (65,8%) van de Australische volwassenen had in 2022 last van overgewicht of obesitas.

Er ontstond in Australië nogal wat gemopper onder collega-wetenschappers en mensen die overal een mening over hebben. Dat liep zo uit de hand dat er zelfs een disciplinair onderzoek tegen Barclay en Brand-Miller, de onderzoekers, werd uitgevoerd. Na zes maanden onderzoek: Niets. De cijfers klopten. Het hele rapport is hier te lezen.

Mogelijke verklaringen voor deze paradox
Zo, wat is hier aan de hand, zo luidt de terechte vraag. Het is mogelijk dat landelijk gezien de inname van suiker weliswaar is afgenomen in Australië, maar dat de consumptie ervan onder bepaalde bevolkingsgroepen, die het zwaarst door obesitas werden getroffen, wellicht juist was toegenomen.

Ook zou je kunnen redeneren dat, terwijl de inname van suiker was afgenomen, andere factoren die obesitas kunnen veroorzaken juist toenamen. Denk daarbij aan verhoogde consumptie van gemaksvoedsel (fast food, ultra bewerkt voedsel) of zelfs veranderingen in de portiegroottes. Die aspecten kunnen zeker bijdragen aan gewichtstoename.

Conclusie
Wat we hier zien is dus hetzelfde patroon als bij zowel de Franse Paradox: iedereen gebruikt gemiddelden van cijfers uit het hele land, terwijl het land continent zelf duidelijk in afzonderlijke culinaire delen verdeeld is.

[1] Barclay, Brand-Miller: The Australian Paradox: A Substantial Decline in Sugars Intake over the Same Timeframe that Overweight and Obesity Have Increased in Nutrients - 2011. Zie hier.
[2] Barclay, Brand-Miller: Trends in added sugar supply and consumption in Australia: there is an Australian Paradox in British Medical Journal - 2013. Zie hier.