Chocolate Navel, ooit de Navel Negra

Er zijn veel soorten sinaasappelen, maar een van de bekendste is waarschijnlijk wel de navelina ofwel de navelsinaasappel, zo genoemd omdat hij een 'navel' heeft. Daaronder vinden we een merkwaardig subtype dat moeilijk te vinden is in supermarkten en waarvan de kleur meer neigt naar bruin- en groentinten dan naar oranje (hoewel het vruchtvlees oranje is): het is de Chocolate Navel.

Verwacht, ondanks die ietwat hoopgevende naam, niet dat je een cacaosmaak proeft als je een hap neemt; maar wel een zoetere smaak dan de conventionele navelinas. De variëteit is ontstaan uit een toevallige mutatie die jaren geleden spontaan ontstond in Picassent (l’Horta Sud, Valencia).

Vroeger heette deze variëteit, Navel Negra ('Zwarte Navel), maar uit commerciële overwegingen heeft men hem maar hernoemd tot Navel Chocolate. Het is een hele oude variëteit, maar hij was practisch vergeten. Met de ‘zoektocht naar onderscheid’ zijn sommige boeren er al een decennium lang mee doende om deze variëteit op de kaart te zetten.

Veel Spanjaarden weten niet eens van het bestaan van de Navel Chocolate af, maar voor sinaasappeltelers zorgt hij een hoge winstgevendheid. Door de (nog) beperkte productie en zijn grotere zoetheid kunnen hoge prijzen worden gevraagd. De Navel Chocolate wordt beschouwd als de zoetste van alle navels, die van zichzelf al zoet zijn.

Chocolade Navel Sinaasappels kunnen daardoor een optie zijn om de economische levensvatbaarheid van de citrusteelt rondom Valencia te garanderen. Mede daarom besloten telers deze sinaasappel te registreren als commerciële variëteit bij het Ministerie van Landbouw om te voorkomen dat iemand of een bedrijf het ras zou registreren en er met de royalty’s vandoor zou gaan.

Dankzij het onderzoekscentrum is het nu een 'gratis' ras dat 'elke boer kan planten zonder iets te betalen, behalve de prijs van de zaailing'.

Hoeveel Chocolade Navel Sinaasappels er geproduceerd wordt en hoe groot de oppervlakte daarmee bebouwd is, is lastig te zeggen. Josep Armero, van Mercovasa, is de eerste die ze aan groothandelaren heeft verkocht en schat dat er 'twee tot vier sterke producenten' zullen zijn, met tussen de vijf en zeven kleinere.

Het seizoen van de Chocolate navel begint doorgaans eind november. Voor de kleurontwikkeling is kou essentieel. Dit jaar liet de temperatuurdaling op zich wachten, waardoor de oogst later op gang kwam. Toch zijn de oogstniveaus en prijzen altijd stabiel. In het oogstjaar 2024 waren er geen grote opbrengstverliezen en werden opnieuw sterke resultaten behaald op exportmarkten, zoals het Verenigd Koninkrijk en Nederland.