Chilipepers en Malaria

Malaria is een infectieziekte, die wordt veroorzaakt door eencellige parasieten van het geslacht Plasmodium en wordt overgebracht door vrouwelijke muskieten van het geslacht Anopheles. Hoewel het geslacht Plasmodium uit vele soorten bestaat, zijn er 'slechts' een vijftal parasieten, die bij de mens malaria kunnen veroorzaken: Plasmodium vivax, Plasmodium ovale, Plasmodium malariae, Plasmodium falciparum en (recent) Plasmodium knowlesi. Die muskieten zijn dus de vector en er zijn wel 40 verschillende soorten, die in staat zijn om malaria op de mens over te brengen.

Het kenmerkende verloop van malaria bestaat uit koortsaanvallen, koude rillingen en soms braken. Zonder doelmatige behandeling is malaria een potentieel dodelijke ziekte. Hoewel er geneesmiddelen beschikbaar zijn, die goed werkzaam zijn tegen malaria, blijken deze steeds minder goed aan te slaan. De parasieten ontwikkelen voortdurend resistentie tegen de bestaande medicijnen en dus moeten er creatieve oplossingen gevonden worden.

[Foto: Rsabatini]

Eén van die nieuwe oplossingen is een werkzame stof, die uit de zomeralsem (Artemisia annua) gewonnen wordt, maar zelfs daartegen is de parasiet al resistentie aan het opbouwen. Een andere route om van die rotbeesten af te komen is in te grijpen op een ander niveau: de larven van de muskieten. Als die larven zich onvoldoende ontwikkelen, worden er minder muskieten volwassen en daardoor ontstaan er mogelijk minder besmettingsgevallen.

Onderzoek[1] heeft uitgewezen dat een extract van chilipeper een bijzonder goed effect heeft op de muskietenlarven. Een extract dat maar 0.024% chilipeper bevatte was in staat om 99% van alle larven van de Culex quinquefasciatus en 96% van die van de Anopheles stephensi larven te doden.

Voorkomen is echter beter dan genezen en daarom worden muskietennetten als klamboe's aanbevolen. Als extra beveiligingsmaatregel worden die netten geïmpregneerd in DEET, een insectenwerende organische verbinding. Men heeft ook maar eens onderzocht[2] of plantaardige alternatieven, zoals chilipepers (Capsicum frutescens) en papaya (Carica papaya) enig effect zouden opleveren. Het bleek dat zowel chilipepers als papayas een insectenwerend effect hadden dat wel 2.5 uur kon aanhouden.

Denk nu niet: die malaria is een ver-van-mijn-bed-show want een van de muskieten, die in staat is malaria over te brengen, woont hier al in Nederland. Da's de Amerikaanse bandenmug. Het is slechts een kwestie van tijd voordat de parasiet ook zijn weg naar ons land heeft gevonden.

[1] Madhumathy et al: Larvicidal efficacy of Capsicum annuum against Anopheles stephensi and Culex quinquefasciatus in Journal of Vector Borne Diseases - 2007
[2] Kazembe et al: Evaluation of Mosquito Repellencies of Capsicum Frutescens, Carica Papaya and Cyanodon Dactylon Extracts and Extract Mixtures in Bulletin of Environment, Pharmacology and Life Sciences - 2012

Meer meer nieuws over infectieziekten is hier te lezen.