Waar groeiden de oerchilipepers?

Lang geleden werden wilde chilipepers 'getemd' en modern onderzoek naar de domesticatie van die chilipepers levert soms een facinerend kijkje in het verleden op. In een artikel in het American Journal of Botany[1] proberen van Aguilar-Melendez en haar collega's de meest waarschijnlijke plaats te ontekken waar de oerchilipepers ooit moeten hebben geleefd.

Chilipepers spelen al sinds mensenheugenis een belangrijke rol in het dieet van alle volkeren in Midden-Amerika. Op basis van archeologisch onderzoek meent men zelfs dat de eerste chilipepers zo rond het jaar 8000 vC al werden verwerkt in gerechten of gebruikt werden bij rituelen.

Zoals wellicht bekend bestaan er verschillende soorten chilipepers binnen het geslacht Capsicum. De Capsicum annuum is een van de vijf gedomesticeerde soorten. Er is echter maar weinig bekend wat de precieze locatie is geweest waar de chilipeper voor het allereerst is gedomesticeerd.

Aguilar-Melendez en haar team deed onderzoek naar de veranderingen in het DNA (haplotypes) in een brede selectie van halfwilde en getemde chilipepers. Men ontdekte dat er een grote diversiteit bestond tussen individuele chilipepers op het Mexicaanse schiereiland Yucatan. Daaruit concludeerde men dat dát de plaats moest zijn waar de chilipeper voor het eerst getemd moest zijn. Eerder meende men dat gebieden in het oostelijk deel van Centraal Mexico de meest waarschijnlijke plaats van domesticatie moesten zijn.

[Foto: Aguilar-Melendez]

Op basis van de DNA-patronen veronderstelt Aguilar-Melendez dat chilipepers een aantal keren waren gedomesticeerd. Dat is ook wel logisch omdat men in het verre verleden af en toe nieuwe soorten heeft ontdekt die men in gerechten kon gebruiken. Dat maakt chilipepers echter wel een buitenbeentje omdat van maïs, het andere basisvoedsel van de Mesoamericaanse volkeren, gedacht wordt dat het zo'n beetje overal in een keer gedomesticeerd is geweest.

Mais en bonen verschillen in die contreien genetisch ook niet zoveel en dat betekent dat die twee over grote afstanden verhandeld werden. De verschillen tussen chilipepervarianten zijn een stuk minder wat mogelijk betekent dat per streek andere varianten de voorkeur hadden.

[1] Aguilar-Melendez et al: Genetic diversity and structure in semiwild and domesticated chiles (Capsicum annuum; Solanaceae) from Mexico in American Journal of Botany - 2009